به مناسبت هفتم مهرماه، روز ملی ایمنی و آتشنشانی، پای گفتوگوی اختصاصی با شمسالدین متشابهی، رئیس واحد HSE شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه مرکزی نشستیم. او در این مصاحبه ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهدای آتشنشان، بر اهمیت فرهنگ ایمنی در صنعت نفت و جایگاه ارزشمند نیروهای آتشنشان تأکید کرد.
علت نامگذاری هفتم مهرماه به عنوان روز ملی ایمنی و آتشنشانی چیست؟
در هفتم مهرماه ۱۳۵۹ پالایشگاه آبادان مورد تهاجم نیروهای بعثی قرار گرفت و آتشنشانان شجاع آبادان و شهرهای اطراف برای مهار حریق اعزام شدند. متأسفانه پالایشگاه مجدداً بمباران شد و تعدادی از این نیروهای ایثارگر به شهادت رسیدند. این حادثه غمی بزرگ بر دل ملت ایران و کارکنان صنعت نفت گذاشت. سالها بعد، شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۱۳۷۹ این روز را به پاس ایثارگریهای آتشنشانان، به نام روز ملی ایمنی و آتشنشانی نامگذاری کرد.
ایمنی در صنعت نفت چه جایگاهی دارد؟
ایمنی صرفا منحصر یکسری دستورالعمل و مقررات نیست؛ بلکه فرهنگی است که باید در تمام فعالیتهای روزانه جاری باشد. صنعت خطوط لوله و مخابرات نفت صنعتی حساس و پرمخاطره است و بیتوجهی به ایمنی میتواند پیامدهای سنگینی به دنبال داشته باشد.
وظایف واحد HSE در این صنعت چیست؟
پایش مستمر فعالیتها، شناسایی و کاهش مخاطرات، تدوین دستورالعملهای پیشگیرانه و برگزاری آموزشهای تخصصی برای کارکنان، از مهمترین وظایف واحد HSE است. هدف ما ایجاد محیطی ایمن، پایدار و به دور از هرگونه خطر و حادثه است.
جایگاه آتشنشانان در صنعت چگونه تعریف میشود؟
آتشنشانان قهرمانان بیادعای این صنعتاند. شاید کمتر نامی از آنها برده شود، اما در دل حوادث و بحرانها، آنها با فداکاری وارد عمل میشوند تا از جان همکاران و تأسیسات حیاتی کشور حفاظت کنند. وظیفه ما قدردانی و حمایت از این نیروهای ارزشمند است.
صنعت خطوط لوله و مخابرات نفت با چه چالشهایی در حوزه ایمنی مواجه است؟
• نخست، گستردگی خطوط انتقال و خطرات زیستمحیطی ناشی از هرگونه نشت یا حادثه.
• دوم، دسترسی به نقاط حادثه خیز در مکان های صعب العبور که با تشکیل کمیتههای تخصصی و شناسایی و ارزیابی مخاطرات مربوطه و همینطور طراحی سناریوهای بحران، برای آنها راهکارهای عملی و مانورهای آموزشی بمنظور واکنش در شرایط اضطراری واقعی در نظر گرفته شده است.
• سوم، کمبود نیروی انسانی و ایستگاههای آتشنشانی. هرچند در سالهای اخیر با حمایت مدیریت ارشد، نیروهای آموزشدیده بیشتری جذب شدهاند، اما همچنان نیاز به تقویت این حوزه وجود دارد.
نقش آموزش در این میان چیست؟
آموزش رکن اصلی ارتقای ایمنی است. آموزش کارکنان سبب میشود محیط کار و خطرات پیرامون بهتر شناخته شود و آمادگی مقابله با حوادث افزایش یابد. این آموزشها چه در محیط کار و چه در زندگی شخصی ضرورتی اجتنابناپذیر است.
وضعیت عملکرد ایمنی در سال گذشته چگونه بود؟
خوشبختانه سال ۱۴۰۳ بدون حادثه سپری شد و در نیمه نخست ۱۴۰۴ نیز هیچ حادثهای گزارش نشده است. امیدواریم این روند تا پایان سال ادامه داشته باشد. این موفقیت نتیجهی همدلی و همراهی تمام همکاران واحدهای عملیاتی، فنی، ستادی و مدیریت منطقه است.
در پایان اگر پیامی برای همکاران دارید، بفرمایید.
ایمنی یک مسئولیت همگانی است. همه باید با روحیهی کار گروهی برای ایجاد محیطی امن و پایدار تلاش کنیم. از همه همکارانم قدردانی میکنم و برایشان سلامتی، موفقیت و روزهایی آرام و بدون حادثه در کنار خانوادههایشان آرزو دارم.