در مسیرهایی دور از شهر و امکانات، جایی که بیابان و اقلیم سخت حرف اول را میزنند، پایداری انتقال فرآوردههای نفتی به حضور بیوقفه نیروهایی وابسته است که اغلب دیده نمیشوند؛ راهبران و رانندگانی که شبانهروز در آمادهباشاند تا چرخ عملیات هرگز از حرکت نایستد.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران، منطقه جنوب شرق؛ در مسیرهایی که از دل بیابانهای صعبالعبور و دور از مراکز شهری عبور میکنند، انتقال فرآوردههای نفتی هیچگاه متوقف نمیشود؛ بخشی از پایداری این جریان حیاتی، مرهون تلاش شبانهروزی رانندگان و راهبران واحد ترابری شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران است؛ نیروهایی که در سختترین شرایط جغرافیایی و اقلیمی، آماده انجام مأموریتاند. به مناسبت ۲۶ آذر، روز حملونقل، با مرتضی همتیفر، رئیس واحد ترابری منطقه جنوب شرق گفتوگو کردهایم تا از واقعیتهای کمتر دیدهشده این حوزه بگوید:
بازوی اجرایی عملیات؛ وقتی ترابری نباشد، کاری پیش نمیرود
ترابری در شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران، تنها جابهجایی خودرو و تجهیزات نیست؛ این واحد، ستون اجرایی تمام عملیات فنی، تعمیراتی و بهرهبرداری به شمار میرود. از انتقال نیروهای عملیاتی با ناوگان سبک گرفته تا جابهجایی ماشینآلات فوقسنگین، جرثقیلها و تجهیزات راهسازی، همهوهمه به ترابری گره خورده است. حتی عملیات خاکبرداری، تسطیح و آمادهسازی مسیرها نیز بدون ماشینآلات این واحد عملاً ممکن نیست.
مأموریتهایی فراتر از جاده؛ نخستین نفرات، آخرین خروج
اما این مأموریتها، اغلب در مسیرهایی انجام میشود که نه جادهای ایمن دارند و نه نشانی از رفاه. راهبران ترابری، جزو نخستین نفراتی هستند که در عملیاتهای تعمیراتی و اضطراری به محل میرسند و آخرین کسانیاند که آن را ترک میکنند. کار با ماشینآلات سنگین و فوقسنگین، در شرایط سخت اقلیمی، فشار جسمی و روحی زیادی به این نیروها وارد میکند؛ فشاری که با وجود فرسودگی تجهیزات و کمبود امکانات، دوچندان میشود.
دوری از خانه؛ بهای پنهان پایداری عملیات
دوری طولانیمدت از خانواده، بخش جدانشدنی زندگی راهبران ترابری است. مأموریتهای پیدرپی و اقامت در مناطق دورافتاده، خلأهای عاطفی و آسیبهای اجتماعی را به همراه دارد؛ مسائلی که در بلندمدت میتواند اثرات جبرانناپذیری بر زندگی شخصی این کارکنان و خانوادههایشان بگذارد. این در حالی است که در بسیاری از مسیرها، حتی حداقل امکانات رفاهی نیز وجود ندارد.
پشتیبانی شبانهروزی از همه واحدها
با وجود همه این سختیها، واحد ترابری بهصورت شبانهروزی پشتیبان همه واحدهای ستادی، فنی و عملیاتی منطقه است. بدون همکاری این بخش، عملاً هیچ فعالیتی در مجموعه قابل انجام نیست و زنجیره عملیات، از اعزام نیرو تا انتقال تجهیزات، به ترابری وابسته است.
خط مقدم در شرایط اضطراری
در شرایط اضطراری، نقش این واحد پررنگتر میشود. هنگام نشتی خطوط یا بروز حوادث پیشبینینشده، ترابری نخستین واحدی است که برای اعزام تیمهای عملیاتی وارد عمل میشود و همزمان، ناوگان سنگین و فوقسنگین برای انتقال ماشینآلات مورد نیاز به کار گرفته میشود.
ناوگانی فرسوده با مأموریتهای بیوقفه
یکی از چالشهای جدی این حوزه، فرسودگی ناوگان است. خودروها و ماشینآلات با عمر بالا، بار مأموریتهای مستمر را به دوش میکشند و با وجود تلاشهای شبانهروزی واحد نگهداشت، بروز نقصهای فنی اجتنابناپذیر است.
نوسازی ناوگان؛ ضرورتی زمانبر اما اجتنابناپذیر
ترابری منطقه بهصورت مستمر پیگیر نوسازی ناوگان از ستاد شرکت است؛ فرآیندی پرهزینه و زمانبر که تصمیمگیری درباره آن در سطوح بالاتر انجام میشود، اما برنامهریزی برای بهسازی ناوگان در سطح منطقه ادامه دارد.
راننده حرفهای؛ حلقه کلیدی زنجیره عملیات
در کنار تجهیزات، نیروی انسانی نقش تعیینکنندهای دارد. مسئولیتپذیری، وقتشناسی، قدرت تصمیمگیری و سعهصدر، از ویژگیهایی است که یک راهبر حرفهای را به عنصری کلیدی در پایداری عملیات تبدیل میکند.
ادای احترام به راهبران گمنام مسیرهای بیانتها
در پایان، این روایت به قدردانی از رانندگان و راهبران ترابری میرسد؛ نیروهایی که بیهیاهو و در سکوت، در دل بیابانها، چرخهای انتقال فرآوردههای نفتی را همواره در حرکت نگه داشتهاند.






