سفری در دل زاگرس
صبح زود است و مه ملایم در دشتهای کرمانشاه گسترده شده. نور خورشید تازه از پشت کوههای سر به فلک کشیده میتابد. جاده پرپیچ و خم، با خاک نرم و مسیرهای شیبدار، هر لحظه جلوهای تازه از طبیعت زاگرس را نشان میدهد. صدای پرندگان، بوی خاک مرطوب و نسیم خنک صبحگاهی، حس میکنم که طبیعت هم به استقبال تلاش انسانها آمده است.
در این مسیر، خط لوله ۸ اینچ نفت خام سالهاست در دل زمین مدفون است؛ خطوطی که بخشی از زندگی و انرژی منطقه غرب را تضمین میکنند.
سفر خود را به سمت کیلومتر 63 مسیر این خط لوله از شهر کرمانشاه با همراهی و هماهنگی روابط عمومی منطقه غرب آغاز کردیم. هنوز مسافت زیادی را طی نکرده ایم که وجود گرده ماهی و مارکرهای زرد رنگ فلزی و بتنی توجهم را به خود جلب می کند. این نشانگرها مسیر خط لوله 8 اینچ نفت خام را مشخص می کند. کمی بالاتر از آنها در سمت راست جاده مسیر فرعی وجود دارد که ایستگاه مخابراتی چشمه سفید با دکل بلند مخابراتی آن به چشم می خورد.
از گردنه مرصاد که می گذریم رشادت ها و جان فشانی رزمندگان دلاور اسلام و شکست مفتضحانه منافقین را به یاد می آوریم که شهدا و دلاورمردان ایران اسلامی حماسه ای بی نظیر در تاریخ انقلاب را ثبت می کنند.
پس از طی مسافت 67 کیلومتر از شهر کرمانشاه و عبور از مزارع درو شده گندم، ذرت و جنگل های سوخته بلوط که پوشش گیاهی منطقه محسوب می شود؛ به این نقطه از خط رسیدیم.
فاصله این نقطه تا مرکز انتقال نفت پایطاق 63 کیلومتر است. این مرکز که یکی از 3 مرکز انتقال نفت شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه غرب است در 15 کیلومتری شهر سرپل ذهاب و در 100 کیلومتری خط لوله 8 اینچ واقع شده و نفت خام را از مرکز انتقال نفت شهید قمری دریافت و به مرکز انتقال نفت کرمانشاه ارسال می کند.
امروز قرار است بخشی از این مسیر با پوششی نو و مقاوم تعویض شود تا دوام و ایمنی انتقال نفت افزایش یابد.
عملیات تعویض پوشش: نبرد با زمین و فلز
تیم تعمیراتی و عملیاتی، با تجهیزات و ماشین آلات، با کلاه ایمنی و دستکشهای خاکی، در دل خاک مشغول کارند. پوشش قدیمی لولهها که سالها در برابر رطوبت، فشار زمین و خوردگی مقاومت کرده بود، با دقت جدا میشود. دستگاههای حفاری، برشکاری و پرس، همهمهای از صدا ایجاد کردهاند؛ گرد و خاک و بوی نفت خام و گاز ناشی از آن، فضای کاری را پر کرده و حس میکنم هر لحظه، نیروی انسانی و تجهیزات در هماهنگی کامل، زندگی دوبارهای به خط لوله میبخشند.
کارکنان با دستکشهای ضخیم و چکمههای ایمنی در کنار لولهها ایستادهاند و با استفاده از ماشین آلات و ابزارهای تخصصی، پوشش جدید را به دقت روی لولهها نصب میکنند. یکی از تکنسینها که صورتش خاکی شده، میگوید: هر لایه از پوششی که نصب میکنیم، مثل قلبی است که دوباره زنده میشود. وقتی نتیجه را میبینی، خستگی فراموش میشود.
در طول عملیات، تجهیزات HSE برای اطمینان از ایمنی و سلامت کارکنان در نظر گرفته شده است. کنترل فشار، دما و ایمنی محیط کار، بخشی جداییناپذیر از پروژه است.
گفت و گو با رئیس مهندسی خوردگی شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه غرب
در حین بازدید از محل، با مهندس فرهاد کریمی، رئیس مهندسی خوردگی منطقه غرب، گفتوگو کردم. او می گوید: هدف از اجرای این پروژه افزایش ایمنی خط و در راستای فرسودگی پوشش قبلی و توسعه شهری است که در محدوده کیلومتر ۶۲ تا ۶۵ این خط در حال انجام است.
کریمی در ادامه توضیح میدهد: این پروژه به دلیل فرسودگی و گزارشهای خوردگی انجام شد. طول بخشی که تعویض می شود حدود سه کیلومتر است و در محدوده پادگان الله اکبر تا ترمینال اسلامآباد غرب و با نظارت کامل در حال اجراست.
وی افزود: در مسیرهای سخت و شیبدار کار کردیم. از نوار پیچ دو لایه و نوار محافظ راکشیلد استفاده شده تا پوشش جدید در برابر خوردگی و فشار زمین مقاوم باشد.
وقتی از او درباره چالشهای مسیر میپرسم، میگوید: مسیر ما ناهموار است. معارضین خط از جمله کشاورزان، تقاطع با شبکه های انتقال آب-گاز و فیبر نوری و همچنین شرایط جوی خصوصا گرمای هوا در فصل تابستان کار کردن را سخت کرده است؛ اما تیم با برنامهریزی دقیق و هماهنگی کامل، توانست تمام مراحل را بدون حادثه اجرا کند. زیرا ایمنی و پایداری، اولویت اصلی ماست.
او می گوید: این پروژه در 28 اردیبهشت ماه سال جاری آغاز شد و مطابق برنامه ریزی های انجام شده، امروز 31 شهریور ماه به اتمام رسید.
ایمنی و هماهنگی: اولویت اصلی