سابقه تأسیس سازمان آتشنشانی در ایران به سال ۱۲۲۱ در شهر تبریز باز میگردد؛ بعد از شهر تبریز دومین و سومین واحدهای آتش نشانی رسمی در شهرهای مسجد سلیمان و آبادان برای حفظ تأسیسات ایجاد شده در پالایشگاه آن شهرها تأسیس شد. درحالیکه تاسیس اولین پایگاه آتشنشانی در شهر تهران به سال ۱۳۰۳ برمیگردد، این گواه تاریخی ثابت میکند که بحث ایمنی و مقابله با حوادثی مثل آتشسوزی در صنعت نفت و زیر مجموعههای آن از همان روزهای اول اهمیت داشته و همواره مورد توجه دست اندرکاران آن بوده و هست.
اهمیت ایمنی و آتش نشانی در صنعت نفت فکتهای تاریخی دیگری هم دارد که یکی از بهترینهای آن نامگذاری یک هفته در تقویم کشورمان به نام “آتش نشانی و ایمنی” است، همه میدانیم که ۷ مهر ماه سال ۱۳۵۹ پالایشگاه آبادان در جنگ ایران و عراق از سوی دشمن مورد حمله هوایی قرار گرفت. پس از این اتفاق آتشنشانان برای اطفای حریق وارد عمل شدند، در حین اطفای حریق بار دیگر این پالایشگاه بمباران شد و تعداد زیادی از این عزیزان شهید شدند،۲۰ سال بعد در سال ۱۳۷۹، طرح تعیین روز آتشنشانی و ایمنی توسط ستاد هماهنگی امور ایمنی و آتشنشانی کشور پیشنهاد و توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی کشور تأیید شد.
پس سخن گفتن از ضرورت وجود آتشنشانی و واحد اچ.اس.ای برای تامین ایمنی در صنعت نفت زیره به کرمان بردن است لذا در این فرصت اندک از آن صرف نظر میکنیم و هفته ایمنی و آتش نشانی را بهانه میکنیم تا در گفتگویی دوستانه با مصطفی مهراب قوچانی رئیس واحد ایمنی، بهداشت و محیط زیست شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه شمالشرق به گوشهای از تلاش این عزیزان در بازه زمانی دولت چهاردهم بپردازیم، آنچه در ذیل میخوانید خلاصهای از این گفتگوست.
هدف ما؛ پیش بینی، پیشگیری و کاهش احتمال بروز و شدت وقوع حوادث است
رئیس واحد اچ.اس.ای منطقه شمالشرق ضمن تبریک روز آتشنشانی و ایمنی به همکاران پرتلاش خود؛ گفت: همواره سعی نمودهایم که بهترین عملکرد ممکن در سه حوزه سلامت، ایمنی و محیط زیست که جزء ماموریتهایمان است، داشته باشیم.
مصطفی مهراب قوچانی افزود: هدف واحد اچ.اس.ای، پیش بینی مخاطرات، پیشگیری از آن و نهایتا اقدامات اصلاحی برای کاهش حداقلی نرخ حوادث در بخشهای کارکنان، محیط زیست و تاسیسات و تجهیزاتمان است.
وی ادامه داد: به عبارت دیگر سعی میکنیم با تلاش مستمر همکارانم، ایمنی و پایداری را به فرآیند انتقال نفت و فرآوردههای نفتی، اضافه کنیم تا در خدمت به هموطنان عزیزمان در استانهای خراسان رضوی، شمالی و جنوبی، سمنان و بخشی از گلستان که حوزه فعالیت این منطقه است ضمن حفظ این سرمایههای ملی، رضایتمندی بیشتر مردم و زائران علیابن موسی الرضا(ع) را بدست آوریم.
عدم بروز حادثه جدی در یکسال گذشته
مهراب با تاکید بر اینکه در یکسال گذشته حادثه ناشی از کار منجر به ناتوانی در این منطقه نداشتهایم، خاطر نشان کرد: حمایت مدیر منطقه و همراهی همکاران سایر واحدها در کنار تلاش مستمر کارکنان واحد اچ.اس.ای عامل اصلی بدست آمدن این موفقیت است.
وی برگزاری دورههای مختلف آموزشی برای همکاران را یکی دیگر از دلایل کاهش آمار حوادث دانست و تصریح کرد: برگزاری مانورها با سناریوهای مختلف در مراکز انتقال نفت شاهرود، سمنان، سبزوار و امام تقی و سایر تاسیساتهای منطقه از جمله تربت حیدریه، مشهد، نیشابور و دامغان و همکاری با ارگانهایی مثل آتش نشانی شهری، نیروی انتظامی، اورژانس، هلال احمر و… نیز در آمادگی همکاران ما برای رویارویی با شرایط اضطراری نقش مهمی داشته است.
پایش دورهای و منظم تجهیزات اطفای حریق
رئیس واحد ایمنی، بهداشت و محیط زیست منطقه شمالشرق گفت: پایش دورهای و منظم تجهیزات اطفای حریق نیز نقش بسزایی در عملکرد صحیح و دقیق سیستم ها داشته است. بطور مثال کارکنان این واحد در یکسال گذشته هر دوماه یکبار بیش از 2800 تجهیز را در کل منطقه بررسی و پایش کرده و در نتیجه آن برخی تجهیزات که نیاز به تعمیر، تعویض قطعات، هیدروتست و شارژ داشته (حدود 220 سیلندر به این تست احتیاج داشت) را انجام داده تا از سلامت آنها اطمینان پیدا کنند.
وی گفت: در همین مدت تعمیرات حدود 80 تجهیز اطفای حریق پرتال و فیکس که دارای ایراد بودند را نیز انجام دادیم و پس از تعمیر برای بهرهبرداری در سرویس قرار گرفتند. مهراب با اشاره به نصب تابلوهای ایمنی در مکانهای مورد نیاز به عنوان بخش دیگری از اقدامات انجام شده، افزود: در حوزه کالیبراسیون تجهیزاتی مانند گازسنجها نیز انجام شده است.
پایش الزامات اچ.اس.ای برای پیمانهای مختلف:
رئیس واحد ایمنی، بهداشت و محیط زیست منطقه شمالشرق تاکید کرد: در یک اقدام دیگر کلیه الزامات ایمنی را برای پیمانهای مختلف این منطقه جاری سازی کرده و آنها را پایش کردیم و توانستیم برای کلیه همکارانمان در حوزه ایمنی و آتشنشانی یک دوره آموزشی برنامهریزی نموده تا سطح علمی و کارایی همکارانمان را بالاتر ببریم.
انجام ۹۸ درصدی معاینات طب صنعتی:
رئیس واحد اچ.اس.ای منطقه شمالشرق گفت: در حوزه معاینات طب صنعتی به عنوان یکی از زیر مجموعههای واحد بهداشت ما، بالغ بر ۹۸ درصد تکمیل این معاینات را محقق کردیم که این امر از بابت پایش و افزایش سطح سلامت همکاران بسیارحائز اهمیت است.
مهراب اضافه کرد: طی یکسال گذشته در حوزه تجهیزات فردی مورد نیاز کار ایمن همکارانمان نیز اقدامات شایستهای صورت گرفته است، تهیه مشخصات فنی و خرید برخی از این تجهیزات، نمونهای از این کار بزرگ است که انجام شده است.
تعیین تکلیف لجنهای کف مخازن بعد از 5سال
رئیس واحد ایمنی، بهداشت و محیط زیست منطقه شمالشرق خبر خوش تعیین تکلیف لجنهای مخازن تعادلی مرکز انتقال نفت شهید سربرزگر شاهرود که به مدت پنج سال در این مرکز بلاتکلیف مانده و دپو شده بود را اعلام کرد و خاطر نشان ساخت: این مهم در مرحله پیش نویس عقد قرارداد است و مجوزهای لازم آن اخذ شده که انشالله مشکل دیگری بر سر راه آن نخواهد بود.
مهراب تاکید کرد: این اقدام همکاران ما از نظر زیست محیطی بسیار حائز اهمیت است ولی یکی دیگر از اقدامت ما در حوزه محیط زیست بحث ایجاد محوطه و زیرسازی ایمن در محل دپوی روغن سوختههای انبار سلویچ با هدف جلوگیری از تکرار نشت روغن سوخته و آلودگی خاک است.
وی ادامه داد: جابجایی خاکهای آلوده به لندفیل برای پاکسازی آن و تعویض ظروف معیوب از مهترین اقدامات برای جلوگیری از تکرار این تجربه و نشت آلودگی به خاک است.
سخن پایانی
مصطفی مهراب رئیس واحد اچ.اس.ای منطقه شمالشرق گفت: شغل همکاران ما بویژه آتشنشانان مراکز مختلف انتقال نفت و تاسیسات تابعه این منطقه به عنوان یکی از پرخطرترین و پرمسئولیتترین شغلهاست، نه تنها به تواناییهای فیزیکی و تخصصی بلکه به انگیزه قلبی و علاقه برای کمک به دیگران نیز نیاز دارد. از همین رو کارکنان این واحد همواره به تعهد خود نسبت به ایمنی و سلامت همکارانشان افتخار میکنند و با درایت در خصوص پیشگیری و با شجاعت در مواجهه با حوادث اقدام خواهند کرد. پس احترام به اراده آنها و افرادی که این شغل را انتخاب میکنند، بسیار ارزشمند است.